Тирә-яҡта бер кем дә күренмәй. Аптырағас, киоск тәҙрәһен шаҡыныҡ. Тәҙрә эскә асылды. Унда йәш ҡатын ултыра.
– Һеҙ ҡымыҙҙың “былайынмы” әллә “түрәләрскийен” эсәһегеҙме? – тип һораны. Эсемлектең бындай сорттарға бүленгәнен белмәгәс:
– Улар араһында ниндәй айырма бар? – тип һораныҡ.
– “Былайы” – ябай ҡымыҙ. Уны халыҡ эсә. Өфө яҡтарынан килгән тикшереүсе-фәләндәрҙе, түрә-мүрә ҡунаҡтарҙы һыйлар өсөн ҡымыҙға араҡы ҡушабыҙ. Уныһы “түрәләрский”, – тип аңлатты ҡатын.
Үҙең эшлә
Иҫке Собханғол ауыл хакимиәте башлығы Рәмилә Салауатованы урамда бер ир туҡтатҡан:
– Рәмилә апай, башым ауырта, ун һум бир әле.
– Миндә буш штат бар. Үҙеңде дворник итеп эшкә алам. Аҡсаң булыр, урам буйлап хәйер һорап йөрөмәҫһең, – тигән Рәмилә ханым.
– Үҙең эшлә! – ир шулай тигән дә китеп барған.
Эсенә типкән
Байназар ауылында көн итеүсе Зиннур ағай ҡатыны Хәмиҙә апай менән бесән сабырға баралар. Бер тына эшләгәс, ашап алалар. Тамаҡ туйғас, Хәмиҙә апай ағас күләгәһендә башын йәш бесәнгә терәп серем итеп алырға уйлай. Шул саҡ телерекламаны иҫенә төшөрә: маңлайҙағы йыйырсыҡтарҙы шымартырға бал менән массаж эшләһәм, бала-саға көлә, ауыл ҡатындарына улай килешмәй, тип тыялар. Бында мине бер кем дә күрмәй, ти ҙә, битенә бер ҡалаҡ бал һөртөп, йоҡомһорап китә. Күп тә үтмәй, битен йылы ҡул һыйпай.
– Зиннур, юҡ менән булма. Бар, бесәнеңде сап, – ти ул иренә. Тегеһе ҡулын алмағас, күҙҙәрен асып ебәрһә, башмаҡ хәтле бер айыу битен ялай икән. Ҡатын ҡурҡышынан ырғып килеп тора ла тайыш табандың эсенә тибә. Көтөлмәгән һөжүмдән шөрләп айыу әрәмә араһына инеп юғала.
Бындай хәлгә күптәр ышанмай. Айыуҙарҙың да үҙҙәренә хас холҡо бар. Балаларын ҡыҙғанып, кешегә һөжүм итеүҙәре мөмкин. Унда ла кешене ашамайҙар, ә туҡмап ҡайтаралар. Ғөмүмән, айыуҙар кеше менән осрашыуҙан үҙҙәре ҡаса. Ә бал еҫе уларҙың кешенән ҡурҡыу инстинктынан да көслө.
Яңылышты
Байназар ауылында йәшәгән, хәҙер инде мәрхүм Ғәлиәхмәт ағай, колхозда звено етәксеһе, бригадир, хисапсы, келәт мөдире булды. Эҫкерт-кәбәндәрҙең, мал-тыуарҙың ауырлығын, ерҙең гектарынан күпме уңыш биререн үлсәп тә тормай әйтә лә ҡуя ине.
Бер саҡ ауырлығын алдан әйткәндән һуң, тананы үлсәп ҡаранылар. Ғәлиәхмәт ағай ни бары бер кило ла йөҙ грамға яңылышты.