Бетеү

Ул Ал­ла тарафынын ебәрелгән, миңә бик тә ярҙам итте. Беренсенән, һине сихырлап боҙоуҙан, икен­сенән, төрлө сирҙәрҙән һаҡ­лар, өсөнсөнән, мал-мөлкәт килтерер».
Донъялар үҙгәргәс, бер ҡара­ғанда, башҡаларҙан айырылма­ған, йома һайын мәсеткә йөрөүсе бүлек мөдире Нәбиулла байып китте: өс ҡатлы йорт һалды, йортон заман талаптары буйынса йыһазлан­дыр­ҙы. Ҡатыны, пенсия йәшенә ет­­мәһә лә, эшен ташланы. Элек Нәбиулла эшкә автобуста бара ине, ә хәҙер ҡим­мәт­ле еңел машинала йөрөй. Был йәһәттән күршеләрҙә төрлө һорауҙар тыуҙы, ләкин шиклә­неүҙәре имеш-мимештән ары китмәне...
Ғәҙәттә көр күңелле Нәбиулла, эштән ҡайтҡас, өйҙә уны көтөп ят­ҡан ҡатынының хәл-әхүәлен һораша, ҡара-ҡаршы ултырып сәй эсәләр, диванға ярым ултырып, ярым ятып тигәндәй, телевизор ҡарай, футбол, хоккей уйында­рының береһен дә ҡал­дыр­май. Бөгөн иһә, өҫкө кейемен һалғас, элеп тә торманы, бисә­һенең иңенә ташланы. Ҡатыны Нәбиулланың коридор­ҙан үҙ бүлмәһенә инеп киткәнен генә күреп ҡалды.
Ул көндө Нәбиулла менән, ысынлап та, «берәй нәмә» булды шул.
Нәбиулла тураһындағы имеш-мимештәр, күрше-күлән майҙа­нынан көтмәгәндә хәбәрселәргә ба­рып еткән, уның исеме гәзит биттәрендә ялтырай башланы.
Нәбиулланы тикшереүсе са­ҡыр­тып, һорауҙар яуҙырырға тотондо.
– Исем, фамилияғыҙ?
– Арыҫланов Нәбиулла Саҙ­рет­дин улы.
– Тулы йәшегеҙ?
– Һигеҙенсе июлдә илле туғыҙ тула.
Тикшереүсе Нәбиулланың ғаи­ләһе, балалары, элек ҡайҙа эшләүе, күпме эш хаҡы алыуы тураһында белешкәндән һуң, ҡапыл ғына:
– Эш хаҡығыҙ артыҡ ҙур тү­гел, ҡайҙан килде, йәки алдығыҙ шундай ҙур байлыҡты? – тигән һорау сәпәне. «Килде» һүҙенән һуң «алдығыҙ»ҙы тикшереүсе айырыуса ҙур баҫым менән әйтте. Йорт һалдырғандан һуң Нәбиулла был һорауҙы көткәйне. Яуабы әҙер:
– Әсәйем, йәне ожмахта бул­ғыры, бик дини кеше ине.
– Һорауға яуап бирегеҙ!
– Минең әйткәндәр һеҙҙең һо­­рауға яуап ул, – тине Нә­би­ул­ла. – Әсәйем ғүмер буйы муйынына бетеү тағып йөрөнө. Бетеүендә өс «Аятел-көрси» бар ине: беренсеһе – сихырҙан, икен­­сеһе төрлө сирҙәрҙән һаҡ­лай, өсөнсөһө мал-мөлкәт кил­терә торған. Мин шул «мал-мөлкәт» доғаһынан фай­ҙа­ландым.
– Быныһы мәсьәләгә яҡын кеүек, дауам итегеҙ.
– «Аятел-көрси»ҙә яҙыл­ғанса етенсе ай­ҙың етенсе кө­нөнөң ете төн ур­таһын­да ете тау ара­һындағы яланға барҙым, таяҡ менән ҙур түңәрәк һы­ҙып, түңәрәк эсенә инеп ултырҙым, «мал-мөл­кәт» доғаһын уҡый башланым. Шунан түңәрәкте ендәр сорнап алды. «Аятел-көрси»ҙе уҡығанда ендәрҙең ояһына ут ҡаба икәнен мин белә инем. Уҡый башлау менән, ике тау ара­һынан яп-яҡты ялҡын күренде. Мин уҡыған һайын ул нығыраҡ ялҡынлана, күккә бейегерәк күтәрелә башланы. Ендәр: «Туҡ­та, зинһар, башҡа уҡыма!» – тип ялбарырға кереште. Мин ашыҡмай ғына уҡыуҙы дауам иттем. Шул саҡ эргәмә ендәр бат­шаһы килде лә: «Әфәнде, зинһар уҡыма, нимә теләйһең, шуны килтерәбеҙ!» – тип, тағы ла ны­ғыраҡ меҫкен­ләнеп ялына башланы. Форсаттан файҙа­ла­нып, мин бойороҡ бир­ҙем:
– Өс ҡатлы йорт һалығыҙ, йортто заманса йыһазланды­ры­ғыҙ, көн һайын кәрәкле күләмдә аҙыҡ-түлек килтерегеҙ! – тинем.
– Күршеләрегеҙ һөйләүе буйынса, һеҙҙең төҙөлөп ятҡан йортоғоҙ тирәһендә ендәр бер ҡасан да күренмәгән.
– Мин ендәргә, күршеләрем­дең ҡото осмаһын өсөн, кеше ҡиәфәтенә инергә ҡуштым...
Тикшереүсе Нәбиуллаға бик оҙаҡ шикле ҡарашын төбәп торҙо. Уның ришүәтсе икәнлеген һиҙенә ине ул.
– Бетеүегеҙҙе миңә бирегеҙ, – тине тикшереүсе аҙаҡтан. – Уның ҡөҙрәтенә мин шәхсән үҙем ышанырға тейешмен.
Нәбиулла хоҡуҡ һаҡсыһының тел төбөн шундуҡ аңлап алды, шатланып риза булды.
– Ендәрҙән яңы “Мерседес-бенц” һорағыҙ, – тип кәңәш төр­төргә лә онотманы.
Икенсе осрашҡанда тикшереү­се Нәбиулланы ҡосаҡ йәйеп тиерлек ҡаршы алды.
– Һеҙ хаҡлы! – тине ул. – Бе­теүегеҙ ысынлап та хикмәтле икән! Шуға күрә башҡа һеҙҙе борсоп тормаҫҡа ҡарар иттем!
Кисә кис, үҙе өйҙә юҡта, тик­шереүсенең ихатаһына Нәбиул­ланың “ендәре” өр-яңы “Мерседес-бенц” килтереп ҡуйғайны шул.

Нәдһәт ФӘТХИЕВ.

Фото: 900igr.net