Рәлиф КИНЙӘБАЕВ АТАЙҘЫ КӨТКӘНДӘ Хикәйә Беренсе бүлек

Аптыранды, ары һуғылды, бире һуғылды, ҡайҙа барһын инде, ҡәйнәһенә юлланырға тура килә. Былай аралары йылы, яҡын. Ҡасан барып керһә лә, ҡыуанып ҡаршы ала ҡәйнәһе. Ире менән дә матур йәшәйҙәр. Мораттың тәүге никахы, үҙе әйтмешләй, төйөрлө килеп сыҡҡан. Шуға үҙен һәр ваҡыт ғаилә ҡәҙерен белгән кеше сифатында күрһәтеүҙе һүҙ менән дә, эш менән дә раҫлап тора. Ваҡ-төйәкте иҫәпкә алмағанда, ғаиләләре етеш һәм тетрәнеүҙәрһеҙ көн итә.
Киске мәл булғас, автобуста кеше күп. Әминә, ҡыҙын, улын һөйрәп, көс-хәл менән автобусҡа ултырып китте. Алдан шылтыратып торманы, ҡыуып сығармаҫтары билдәле, шуға бик ышаныслы тойҙолар үҙҙәрен. Туҡталыштан шәхси йорттар урынлашҡан ҡасабаға байтаҡ атларға тура килде. Өләсәйгә барабыҙ, тиһәң, Заһир ҙа, Мәликә лә ура ҡысҡырырға торалар. Бармай ни, унда бит үҙен һәр ваҡыт хужа итеп тойоусы Дик исемле ата бесәй менән йорттоң һаҡсыһы Джек бар! Эт балаларҙың килеп кереүенә ҡыуанһа ла, бесәйҙәре үҙен һауалы тота. Кем килһә лә, битараф...
Тышҡы ҡапҡаны бикләп ҡуйғандар икән. Ҡапҡаға бер-ике һуғыуға, өләсәләре килеп тә сыҡты. Шым ғына көтәләр. Эт өрөп ҡуйҙы, өләсәй килеп, ҡапҡаны асты һәм саҡырылмаған ҡунаҡтарҙы күреп, ҡатып ҡалды. Хәйер, ҡатып ҡына ҡалманы, төҫө боҙолдо: әллә ағарынды, әллә күгәренде, ҡойма эргәһендәге иҫке ултырғысҡа ултыра төштө лә ҡуйҙы.
– Һеҙ килдегеҙме?.. – тине ул, тотлоға-тотлоға.
Балалар бындай үҙгәреште күрәме һуң инде, кем уҙарҙан килеп, өләсәйҙе ике яҡтан ҡосаҡлап алдылар. Ә уныһы, өләсәйҙәре, беренсе тапҡыр күргәндәй, һаман иҫенә килә алмай.
Ҡарсыҡтың хәленең ҡапыл үҙгәреүен иң тәүҙә килене һиҙеп ҡалды:
– Ҡәйнәм, һиңә әллә бер-бер хәл булдымы, ауырып киттеңме? Ҡан баҫымы күтәрелдеме? – тип ҡыҙыҡһына башланы.

– Ҡапыл башым әйләнеп киттесе, – тине ҡәйнәһе, – әллә нәмә булды. Һеҙ килеп кергәс, әллә тулҡынландым инде?
Әминә, асҡыс менән бәйле, бында килергә мәжбүр булыуҙарын ҡыҫҡаса ғына аңлатып бирҙе. Ә өләсәй кеше өндәшмәй, өйөнә саҡырырға ҡабаланмай бит әле. Ул да индермәһә, ҡайҙа барырҙар икән, берәй әхирәтенә күҙ терәмәһә, тип эстән генә уйлап алды Әминә.
– Әйҙә, ҡәйнәм, урыныңда ятып тор, Морат та шылтыратҡайны, һуң ҡайтһам, машинаны ошонда ҡуям, һеҙҙә йоҡлармын, тигәйне. Беҙ ни өндәшеп торманыҡ, һәр ваҡыт көтөп, ҡаршылап торғас, сыҡтыҡ та киттек. Мунса яғып ҡуйырмын тигәйнем, – тине Әминә, үҙ алдына һөйләнгәндәй.
Ниһайәт, өләсәй иҫенә килгән һымаҡ булды, ауыр ғына итеп аяҡҡа баҫты, шунан һуң килененә, ғәйепле төҫ менән ҡарап:
– Әминә килен, һин берүк үпкәләмә инде, – тине. – Бер-бер хәл булһа, ғәфү итә күр. Һинең егәрле, аҡыллы, сабыр булыуыңа ҡыуанып бөтә алмайым. Улыма, анауы, тәүгеһенән һуң, һәйбәт ҡатын сыҡһа ғына, тип теләгәйнем, теләктәрем тормошҡа ашты. Килен, мин һеҙҙең тормошоғоҙға шул хәтле һоҡланам! Кеше һүҙенә ышанып, булған ғына бәхетегеҙҙе әрәм итеп ҡуймағыҙ! Улымды әйтәм, Моратты, һинең иреңде инде, һинең иреңде, ул да һеҙҙе генә һөйләй, ярата, һағына, шуға, бер-бер хәл булһа, килен, мин – ғәйепле. Әбей кеше ҡайһы ваҡыт хаталанып та ҡуя бит ул. Шуға, бер үк рәнйемә, килен.
Өйгә кергеләгәнсе ҡарсыҡ килененә бик үк аңлашылып бармаған һүҙҙәр һөйләһә лә, ниһайәт, Әминәнең күңелендә ниндәйҙер шик-шөбһә яралды. Иренең дә ҡайһы ваҡыт бик оҙаҡ уйланып, башы ҡатып ултырған осраҡтары булғылай, бер-бер хәл булдымы әллә, тип үҙенән һорашҡаны ла бар Әминәнең Өндәшмәй ире, бөтәһе лә һәйбәт, ти ҙә ҡуя. Ҡатын-ҡыҙҙы алдап булмай бит, уларҙың күңеле һиҙгер. Ҡәйнәһе менән ире генә белгән берәр сер булыуы бик ихтимал. Булһа, булһын, үҙҙәренә ҡалһын. Ана, ҡыҙы менән улы матур итеп үҫеп килә, уларҙың мәнфәғәттәренә ҡағылмаһын.
Соланда аяҡ кейемдәрен