Рәлиф КИНЙӘБАЕВ БӘХЕТ КӨТКӘНДӘ Хикәйә Һигеҙенсе бүлек

Үткән айҙар Мәргән өсөн еңел булманы. Клара һәм уның балаһының хоҡуғы өсөн, бәлки ярҙам итермен, тигән маҡсаттан ғына тотонғайны, ҡомарланып, бар ваҡытын, көсөн шул эшкә арнаны ла ҡуйҙы.
“Хоҡуҡи дәүләт төҙөйбөҙ”, “демография”, “тыуымды арттырыу”, “балалыҡты яҡлау”, “әсәйҙәр мәнфәғәтен һаҡлау” һымаҡ яңғырауыҡлы лозунгылар артында, күп ваҡыт битарафлыҡ өҫкә ҡалҡып сыға һәм бар эштәрҙе юҡҡа сығара.
Әлбиттә, Мәргән үҙе генә булманы. Уға ярҙам итеүселәр байтаҡ йыйылды. Һәр хәлдә, бындай ауырлыҡтарҙы еңеп сығыу үҙенә генә еңел булмаҫ ине.
Беҙҙең дәүләт бай, тик уның бөтмәҫ-төкәнмәҫ байлыҡтары халыҡ, ябай кешеләр мәнфәғәтенә хеҙмәт итәме? Мәргән шуға төшөндө: әгәр түрәләр: “Эйе, эйе, бик кәрәк, беҙ шуның өсөн көрәшәбеҙ”, – тип лаф ора икән, быны тап киреһенсә: “Юҡ, юҡ, бер ҡасан да рөхсәт ителмәй! Ярамай! Тыйыла!” – тип аңларға кәрәк.
Яңғыҙ кешегә был донъяла йәшәүе, яраҡлашыуы, көрәшеүе еңелдән түгел. Клараға ла анһат булмаясаҡ.
Тып-тып-тып, тып-тып-тып.
– Ҡайҙан килә был тауыш? – Мәргән башын ҡалҡытты. Бәлки өҫтәндер? Әллә эргәләге фатирҙанмы?
Тып-тып-тып, тып-тып-тып.
Мәргәндең фатиры буйлап бала йүгерһен өсөн байтаҡ ғүмер үтәсәк һәм көрәшергә тура киләсәк әле. Алда яңы һынауҙар көтә. Уларҙы еңеп сығыу өсөн күп көс түгергә тура киләсәк.

***
Клара уҡыуға килеү менән, уны директорға саҡыртып алдылар. Директор йылмайып, үҙенең иң яратҡан уҡыусыһы һымаҡ ҡаршы алды уны. Хәлен һорашты, бик ныҡ итеп Мәргән Мирасов менән ҡыҙыҡһынды. Ханымды, айырыуса, Мәргән менән Клараның үҙ-ара мөнәсәбәте борсой ине:
– Беҙҙең арала бер нимә лә юҡ, – тип Клараның ышандырырға тырышыуы ыңғай һөҙөмтә бирмәне, шикелле.
– Минең дә, һинең һымаҡ, йәш сағым булды, – тип хәтирәләргә бирелеп китте директор, – атайым беҙҙе бик иртә ҡалдырҙы, әсәйем беҙҙе үҫтереп, көс һалыу өсөн байтаҡ тырышты. Беребеҙ ҙә әрәм булманыҡ. Ағайым, ҡустым, үҙем дә, уҡып, тормошта үҙ урындарыбыҙҙы таптыҡ. Мин һиңә лә шуны теләйем һәм ярҙам итергә әҙермен.
Һиҙелеп тора, директор күберәк белергә теләй. Сәғәтенә ҡарай-ҡарай, кемделер көткән һымаҡ, үҙенең кабинетында ҡыҙҙы сығармайынса байтаҡ тотто.
– Әгәр беҙ һинең йәшәү шарттарын барып ҡараһаҡ, һин ҡаршы килмәҫһеңме? – тип һорашыты ул.
– Белмәйем, – тине ҡыҙ, – был хаҡта мин фатир хужаһы менән кәңәшләшергә тейешмен. Ул нимә тип әйтер?
Ул арала булмай, ишектә шәхси һаҡ хеҙмәте кейемендә ике ҡатын килеп керҙе һәм ышаныслы аҙымдар менән директор эргәһенә үтте.
– Клара Мәргән ҡыҙы Мирасова һеҙ булаһығыҙмы? – тип һораны ҡатындарҙың йәшерәге.
– Эйе, – тип ҡыҙҙың яуап биреүенә
– Әйҙә, ҡыҙым, беҙҙең менән, – тип уны тотоп, алып сығып та киттеләр.
Директорға уларҙың артынан:
– Һеҙ ҡайҙа алып киттегеҙ уны?– тип өндәшеүҙән башҡа сара ҡалманы.
Ҡыҙҙы үҙҙәре менән эйәргән һымаҡ итеп алып сыҡтылар ҙа, номерҙары бысранып бөткән “Газель”ға ултыртып, ҡайҙалыр ҡуҙғалдылар.
Кисен, Клара ҡайтмағас, Мәргән аптырап ҡалды. Шылтыратһа,
телефоны яуап бирмәй. Полицияға барып, ғариза яҙыр ине, Мәргәндән: “Ул һеҙҙең кемегеҙ ине?” – тип һораясаҡтар. Директорға шылтыратыуҙан башҡа, сара ҡалманы. Байтаҡ шылтыратып ҡараны, ләкин ҡатын трубканы бөтөнләй алырға уйламай. Аҙаҡ бөтөнләй үк һүндереп үк ҡуйҙы.
Төнө буйы йүнләп йоҡламаған Мәргән, ҡыҙҙы эҙләп, училищеның дирекцияһына килде. Иртүк килеүҙән фәтүә юҡ икән, сәғәт туғыҙҙарға ғына йыйыла башланылар. Сәғәт ундар тирәһендә директор пәйҙә булды. Машинаһынан килеп төшөү менән, ул тирә-яғына ҡаранды һәм, әлбиттә, күҙенә иң тәүҙә уны көтөп торған Мәргән салынды. Директор кейенгән-яһанған, хатта бөҙрәханала ла ла булырға өлгөргән.Белергә ине, кем өсөн матурланғандыр? Йөҙөнән аҡыл һәм миһырбанлыҡ бөркөлөп торған һымаҡ.
– Һаумыһығыҙ, Мөнирә Ғирфановна, мин һеҙгә килгәйнем, – тип ҡаршыһына сыҡты