ҠЫҘЫҒЫҘҘЫҢ БӘПЕСЛӘҮЕН ТУҠТАТЫП ТОРОУҘЫ ТАЛАП ИТӘБЕҘ!

– Һеҙ туй ваҡытында ишеткәнһегеҙҙер, улыбыҙ Булаттың уҡытыусылары, дуҫтары уға бары тик ижади уңыштар һәм еңеүҙәр теләне, – тип ярһып, башланы һүҙен ҡоҙам, – ул – Сәнғәт институтына быйыл уҡырға инеүселәрҙең иң көслөләренең береһе. Скрипкала уның һымаҡ уйнаған өмөтлө йәштәр бөгөн юҡ кимәлендә. Былтыр Мәскәүҙәге халыҡ-ара конкурста уға хатта Страдивари эшләгән скрипканы тотоп ҡарарға рөхсәт иткәндәр. Бындай ышаныс тик уға ғына күрһәтелгән.

– Ә, ишеттек беҙ уны, бик ҡыуандыҡ! Әллә Страдивари үҙе рөхсәт иткән, шикелле, тип тә беләм. Кейәүҙе оҡшатҡас, рәхмәт инде! – тип һүҙгә ҡушылғайным, ҡатын ныҡ итеп төрттө. Үҙем дә аңламаным.

– Эйе, эйе, ул кемдең скрипкаһын һөйләне ул, – тип һүҙгә ҡушылды ҡатыным. – Тик үҙе килә алмаған, шикелле. Үтегеҙ, аш бешеп килә, сәй эсербеҙ!

– Юҡ, беҙ туҡбыҙ! – тине ҡоҙағый, бер изгелек тә, яҡшылыҡ та вәғәҙә итмәгән тонда. – Ә һеҙ беләһегеҙме, беҙ улыбыҙҙы һеҙҙең ҡыҙығыҙға ни өсөн өйләндерҙек?

– Нисек белмәҫкә? Һеҙҙең улығыҙ беҙҙең ҡыҙыбыҙҙы ярата, – тип мөңгөрҙәнем мин. – Улар әле лә баҡсала, саф һауала күңелле итеп...

– Ужас! Баҡсала! Һеҙ уға ер ҡаҙырға ҡушмағанһығыҙҙыр ул? – тип аһылданы ҡоҙам.

– Ҡаҙманы, тип... Үткән аҙнала уҡ вис баҡсаны ҡаҙып сыҡты ул. Оҡшаны, бармаҡтарым яҙылып ҡалды, тине. Әле йорт төҙөйҙәр, кейәүебеҙ кирбес һалырға өйрәнде!– тинем аптыранып.

Фатирға әллә корвалол, әллә валидол еҫе таралды.

– Һеҙ мине үлтерҙегеҙ! Харап иттегеҙ! – тип ыңғырашты ҡоҙағый. – Һеҙ уның бармаҡтарын үлтергәнһегеҙ! Уға көрәк, кирбес түгел, ҡалаҡ тоторға ла ярамай! Бармаҡтарының нескә ҡылдарҙы уйнатып, көй сығарыу һәләтенән мәхрүм иткәнһегеҙ! Беләһегеҙме, беҙ ни өсөн улыбыҙҙы өйләндерҙек?

– Ә ни өсөн һуң? – тинем мин.

– Улыбыҙ теләһә ҡайҙа аҙып-туҙып, теләһә ниндәй аҙғын ҡыҙҙар менән аралашмаһын өсөн. Етмәһә, һеҙҙең ҡыҙығыҙ иҙәнде үҙе йыуа, магазинға йөрөй, эшләй, тип уйлағайныҡ. Ә бер көн барһаҡ, нимә күрәбеҙ, беҙҙең улыбыҙ иҙәнде йыуып бөткән дә, урамда келәм ҡағып йөрөй! Хәҙер магазинға барып, картуф алып ҡайтам, ти.

– Эйе, эйе! Улығыҙ хатта ҡыҙыбыҙы ярата! – тип ҡыуанып китте ҡатыным. – Бер эш тә рөхсәт итмәй! Һәйбәт тәрбиәләгәнһегеҙ! Ҡыҙыбыҙ алдында өлтөрәп тора!

– Ә беҙ уны эшләр өсөн үҫтермәнек! Улыбыҙ скрипка уйнап, донъя сәхнәләрен яуларға, үҙенең барлыҡ ғүмерен музыкаға бағышларға тейеш! Ә һеҙҙең ҡыҙығыҙ нимә эшләгән, беләһегеҙме?

– Уф, белмәйбеҙ! Бер-бер хәл булдымы әллә? – тип ултыра төштө ҡатыным.

– Белмәһәгеҙ, белегеҙ! Һеҙҙең ҡыҙығыҙ бәпесләргә йыйына! Әйтергә лә уңайһыҙ, өйләнешеүҙәренә ярты йыл, ә ике айлыҡ ауыры бар.

– Ысынлапмы? Ниндәй шатлыҡ! Ура! Беҙ өләсәй-олатай булабыҙ! Һеҙҙе ҡотлайбыҙ! – тип мин үрле-ҡырлы һикереп алдым. – Әйҙә, үтегеҙ, “йыуайыҡ”! Бер шешә өйҙә етештерелгән бальзам бар.

– Һеҙ нимә, мин, самогон эсергә, кем тип уйлайһығыҙ? – тип ҡаты итеп өндәште ҡоҙам. – Мин хәҙер виски ғына ҡулланам! Уныһы ла шотландтыҡы булһа ғына. Ә инде,һеҙҙең ҡыҙығыҙға килгәндә, беҙҙең һеҙгә ҡәтғи талабыбыҙ бар!

– Эйе, ҡоҙағыҙ дөрөҫ әйтә, һеҙҙең ҡыҙығыҙ донъя музыка донъяһының яңы үҫеп килгән даһийының киләсәген тамырынан юҡ итәсәк. Беҙҙең улыбыҙ, оҙаҡламай, ярты йылдан һуң, халыҡ-ара фестивалгә барырға дәғүә итә ине. Һеҙҙең ҡыҙығыҙ уның пландарын юҡҡа сығарасаҡ. Шуға күрә, ҡыҙығыҙ менән һөйләшеп ҡарауығыҙҙы талап итеүҙе урынлы, тип һанайым.

– Борсолмағыҙ! Бер үк борсолмағыҙ! Беҙҙең ҡыҙыбыҙ һеҙҙең улығыҙ алдында өлтөрәп кенә тора. Рәхмәт инде һеҙгә, ҡоҙа, иҫән-һау булығыҙ, ҡоҙағый! Шундай шатлыҡлы хәбәр килтергәнһегеҙ! Хатта ышанғы ла килмәй!

– Ләкин ышанырға тура киләсәк, сөнки ул беҙҙең барлыҡ пландарҙы, уй-ниәтәрҙе юҡҡа сығарыуы ихтимал. Әгәр ошо конкурста еңһә, Булатҡа Страдивариҙың скрипкаһын тотоп ҡарарға ғына рөхсәт итмәйәсәктәр, уйнап ҡарарға ла мөмкинлек бирәсәктәр!

– Ҡайһылай шәп! Ә Страдивари ҡарт үҙе буламы? Үткәнендә ни эшләп килә алманы икән? – тип өндәшеүемә ҡатыным был юлы нығыраҡ төрттө.

– Мин һеҙҙең был мәсьәләне юморға тартыуығыҙға ризаһыҙлығымды белдерәм! – тине ҡоҙам. – Сөнки Страдивариҙың үлгәнен һеҙ белергә тейешһегеҙ!..

– Ғәфү итегеҙ, ҡайғығыҙҙы уртаҡлашам! Ишетмәй ҡалғанмын! Өлкән ҡоҙағый ни хәлдә?

– Уға нимә булһын!? Ул да һеҙҙең һүҙҙе һөйләй, бүләсәрем тыуа, тип ҡыуанып йөрөй, – тип ыңғырашҡандай һөйләнде ҡоҙағыйым. – Һеҙҙең ҡыҙығыҙға әйтергә кәрәк, Булаттың киләсәге хаҡына. Уның яҙмышы һеҙҙең ҡыҙығыҙ ҡулында.

– Бер үк борсолмағыҙ, ҡоҙағый! Һөйләшербеҙ, әйтербеҙ! Беҙҙең ҡыҙыбыҙ тыңлаусан, һүҙебеҙҙе йыҡмаҫ! – тинем мин ышаныс менән.

– Эйе, эйе, ҡыҙығыҙҙы беҙ ҙә яратабыҙ! – тип ҡыуанып китте ҡоҙам. – Тап шуның өсөн килдек тә! Тыңлаусан булыуы, өлкәндәрҙең һүҙен йыҡмауы беҙгә оҡшай! Шуның өсөн, уф, үтенеп һорайбыҙ…

– Эшләрбеҙ, ҡоҙа! Борсолма! Хәҙер беҙ уларҙың икеһен дә күтәреп кенә йөрөтәсәкбеҙ! – тинем мин ҡыуанып. – Әйҙәгеҙ, үҙҙәре янына, баҡсаға барайыҡ.

– Дөрөҫ! Барып төшәйек тә, дүртәүләшеп, хәл итеп ҡайтайыҡ! – тип йөҙө асылып китте ҡоҙағыйҙың. – Улар әле йәш, өлгөрөрҙәр! Ниңә ҡабаланырға?

– Ҡайҙа ҡабаланырға? – тип аптыранды ҡатыным.

– Нисек ҡайҙа? Бала табырға, – тине ҡоҙағый. – Әлегә ҡабаланмаһындар.

– Быны нисек аңларға?

– Нисек бар, шулай аңларға – ҡабаланмаҫҡа, – тине ҡоҙа. – Ҡыҫҡаһы, беҙ һеҙҙең ҡыҙығыҙҙың бәпесләүен туҡтатып тороуығыҙҙы талап итеүегеҙҙе һорайбыҙ.

Беҙ икебеҙ ҙә ултыра төштөк. Нисек туҡтатырға?

– Юҡ инде! – тине ҡатыным. – Беҙ был көндө ҡырҡ йыл буйына көттөк һәм бер ваҡытта ла баш тартмаясаҡбыҙ! Һәм көтмәгеҙ ҙә!

– Ә беләһеҙеме, мин һеҙгә нимә әйтәм? Һеҙҙең улығыҙ, беҙҙең кейәүебеҙ, ҡыҙыбыҙҙың ире, Булатты әйтәм, ғүмер буйы төҙөлөштә эшләргә, кирбес һалырға, йорттар төҙөргә теләгән. Ә һеҙ уны бала саҡтан скрипкала уйнарға өйрәнергә мәжбүр итеп, йонсотҡанһығыҙ. Ул уҡыуын ташлай, минең бригадаға, кирбес һалырға, эшкә килә, ә киләһе йылға Нефтянойҙың төҙөлөш факультетына ситтән тороп уҡырға инәсәк һәм төҙөлөш буйынса үҙ бизнесын асасаҡ. Ә хәҙер өҫтәлгә рәхим итегеҙ! Сәй эсәбеҙ ҙә, баҡсаға ҡуҙғалабыҙ! Иң тәүҙә балаларҙы ҡотлайбыҙ! Һеҙ Булат кирбес һалып өйрәнгән гаражды күрерһегеҙ.Төшөндөрә белдемме?